![](/media/lib/469/n-sonda-686a1d1d7b31f42af85e2d9134ab68b6.jpg)
W rdzeniu reaktora MARIA rozpoczęła pracę sonda wysokotemperaturowa
3 września 2021, 12:50Od 27.08.2021 r. w rdzeniu reaktora MARIA pracuje z powodzeniem sonda pozwalająca na napromienianie próbek materiałowych w temperaturze 1000°C, czyli w warunkach jakie panują w reaktorach HTGR. Urządzenie powstało w NCBJ w ramach projektu GoHTR.
![](/media/lib/461/n-pierscien-028db11448ea52de69bdf7d0c451275f.jpg)
Co się stało w Tossal de Baltarga? Rzymski garnizon opuścił fortyfikacje, gubiąc cenne przedmioty
30 czerwca 2021, 12:32W połowie I wieku p.n.e. w Tossal de Baltarga w prowincji Lleida u podnóży Pirenejów, stacjonował rzymski garnizon. Żołnierze w pośpiechu opuścili obóz. Było to związane albo z jakimś wydarzeniem wojny domowej pomiędzy Juliuszem Cezarem a Pompejuszem Wielkim, albo z walkami toczonymi z plemionami iberyjskimi.
![](/media/lib/458/n-heliosfera-b395029522f7d940a0a380c26ca1dc2c.jpg)
Powstała pierwsza mapa heliopauzy
15 czerwca 2021, 08:47Po raz pierwszy udało się stworzyć mapę granicy heliosfery. Mapa taka pomoże specjalistom w zrozumieniu, w jaki sposób wchodzą w interakcje wiatr słoneczny i wiatr z przestrzeni międzygwiezdnej.
![](/media/lib/457/n-slownik-a6a89bb4503b145350bf079d6bbc9fc9.jpg)
WBP w Kielcach opracowuje słownik gwary świętokrzyskiej i zachęca czytelników do pomocy
7 czerwca 2021, 10:27Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Witolda Gombrowicza w Kielcach opracowuje słownik gwary świętokrzyskiej. Ma być gotowy w przyszłym roku w formie tradycyjnej książki i e-booka. Biblioteka uzyskała na ten cel dofinansowanie w ramach programu EtnoPolska 2021 Narodowego Centrum Kultury.
![](/media/lib/414/n-rekiny-369e1f5b353f8806f7983f223efccc9f.jpg)
Wielkie wymieranie rekinów. Naukowcy na tropie tajemniczego epizodu sprzed 19 milionów lat
4 czerwca 2021, 13:53Rekiny mieszkają na Ziemi od 450 milionów lat. Są zatem starsze niż Himalaje, starsze niż ssaki, nawet starsze niż drzewa. Naukowcy odkryli właśnie, że przed 19 milionami lat doszło do ich wielkiego wymierania. Nie wiadomo, jak wielkiego i nie wiadomo, co było jego przyczyną.
![](/media/lib/457/n-mgla-489130c1469e3d73ddd3aca25b4eaa43.jpg)
Pomiary satelitarne pokazały, jak w ocieplającym się świecie zmienia się cykl obiegu wody
1 czerwca 2021, 12:38Naukowcy z NASA, po przeanalizowaniu danych z lat 2003–2019 informują, że w skali globalnej ewapotranspiracja zwiększyła się w tym czasie o około 10%. Oznacza to, że globalny cykl obiegu wody zmienia się bardziej niż sądzono. Ewapotranspiracja to parowanie zarówno z komórek roślinnych (transpiracja), jak i z gruntu (ewaporacja). Za zdecydowaną większość tak dużej zmiany odpowiada globalne ocieplenie.
![](/media/lib/311/n-vaccine-263cebbbcca5fd78fef04458911d74a3.jpg)
Poznaliśmy możliwą przyczynę zakrzepów po szczepionkach AstraZeneca i Johnson & Johnson
28 maja 2021, 10:55Wstępne badania nad rzadkimi przypadkami zakrzepicy, do których doszło po przyjęciu szczepionek Astra Zenaca i Johnson & Johnson, sugerują, że przyczyną problemów może być sposób, w jaki szczepionki te dostarczają do komórek instrukcje na temat białka szczytowego koronawirusa.
![](/media/lib/455/n-stulbia-96303f0b7c8769d59159329f38d33059.jpg)
Zwierzęta bez mózgu też śpią. Sen pojawił się jako funkcja metaboliczna, a nie neurologiczna?
20 maja 2021, 09:01Studia nad snem są prowadzone zwykle pod kątem badań neurologicznych i tak też jest postrzegana rola snu. Tymczasem badania nad jednymi z najprostszych zwierząt – hydrami – wskazują, że sen pojawił się na długo przed pojawieniem się mózgu. A pojawił się z powodów metabolicznych.
![](/media/lib/337/n-mozg-156f3c2352dbb94c7273428a7e099365.jpg)
Badacze z Uniwersytetu Wrocławskiego pomogli znaleźć jedną z przyczyn leukodystrofii
12 kwietnia 2021, 04:50Jedną z przyczyn leukodystrofii – choroby istoty białej mózgu, która ma podłoże genetyczne – zidentyfikowali badacze z uniwersytetów we Wrocławiu, Getyndze, Jenie i Kolonii.
![](/media/lib/449/n-punktkrytyczny1-5fb175e88293d53a2a7413b7865ad818.jpg)
Uniwersytet Jagielloński rozpoczyna naukowy talk-show
29 marca 2021, 06:18Uniwersytet Jagielloński startuje z pierwszym w Polsce naukowym talk-show „Punkt krytyczny". Tematem pierwszego spotkania będą ekstremizmy. Odbędzie się ono w środę 31 marca - również online.